Gebruik een groter penseel!

Schetsen met groot penseel

Met een groot penseel kun je makkelijk en snel schetsen. Je kunt makkelijk grote vormen neerzetten en lange lijnen trekken.

Zo kun je heel fijn snel je hele doek of papier vullen met je schets. Kleiner en preciezer werken kan altijd nog.

Schetsen is een proces waarin je al doende de boel opzet. Je gooit je in het diepe door ergens te beginnen en gaandeweg schaaf je je schets bij en los je je ‘fouten’ op. In deze fase heeft het weinig zin om al in detail te treden.

Het is bij schetsen aan te raden om van globaal naar specifiek te werken. Bij globaal werken is het gebruik van een groter penseel ideaal. Met een groot penseel laat je je niet verleiden om al in detail te gaan. Als de grote globale vormen goed zijn, kun je steeds specifieker gaan werken en dus ook steeds kleinere penselen gaan gebruiken.

Grote vormen en vlakken met groot penseel

Het is veel makkelijker om met een relatief groot penseel vormen te volgen, dan met een klein penseel. Met een klein penseel moet je veel vaker nieuwe verf pakken en kun je de vormen alleen opbouwen met kleine korte verfstreken.

Met een groot penseel kun je langer doorschilderen, omdat er meer verf in de haren opgenomen kan worden. Je kunt met een grote beweging makkelijk de vormen volgen. Zo krijg je een meer trefzeker resultaat.

Probeer maar eens een tijdje continu te werken met een penseel waarvan je denkt dat ie net iets te groot is. Je zult dan zien dat je veel losser durft te gaan schilderen en sneller dingen kunt opbouwen.

Als je een goede schets hebt gemaakt, kun je gaan denken vanuit vlakken (licht, donker en kleuren). Ook hiervoor geldt dat het fijn is om te werken van globaal naar specifiek; dus eerst grote globale vlakken en dan steeds specifieker naar kleinere vlakken en dus ook kleinere penselen.

Overzicht houden

Een groter penseel met een lange steel zorgt er meteen voor dat je het overzicht kunt houden. Overzicht op je werk behouden is belangrijk. Het is niet erg als je soms flink in detail gaat, maar blijf altijd naar het grote geheel kijken om een mooi evenwichtig schilderij te maken.

Groot penseel is relatief

Een nummer 24 plat penseel is voor een A4’tje erg groot, maar voor een doek van 120x200cm is het klein. De grootte van een penseel is dus relatief.

Hetzelfde penseel, voor het schetsboek links is hij extreem groot, voor het doek rechts is hij relatief klein.

Probeer voor het formaat waarop je werkt een relatief groot penseel te gebruiken voor de schets, de grote vormen en de grote vlakken. Vaak is de juiste keuze een penseel waarvan je zou denken dat ie net iets té groot is.

Mogelijkheden testen

Oefen ook eens uit de context met je penselen. Als je wat verf overhebt van een schildersessie kun je daar lekker mee oefenen op kladpapieren.

Gooi je verf niet zomaar weg, je kunt er nog wat mee oefenen!

Teken wat simpele vormen en probeer die zo goed mogelijk te volgen of te vullen met een groot penseel.

Probeer ook dingen uit; je kunt een penseel op veel verschillende manieren tegen het papier drukken. Schuin, haaks, met een punt, met meer of minder druk enzovoorts.

Ik heb zelf veel schetsboeken waar ik vaak met resten verf in ga rommelen. Ik probeer dan van alles uit. Het is leuk om dan alleen maar met het motorische gedeelte van het schilderen bezig te zijn.

Soms maak ik vormen, soms kleurverloopjes, maar vaak schilder ik ook gewoon met mijn resten verf om vormen heen die al in mijn schetsboeken stonden.

Hieronder een voorbeeld. Ik vond in een oud schetsboek een tekening en ik ga met een groot penseel proberen de contouren van de figuur zo goed mogelijk te volgen. Zo leer je veel over de mogelijkheden (en onmogelijkheden) van je penseel.

Uit de context oefenen is heel plezierig. Je durft dan dingen te doen die je niet doet als je aan een serieus schilderwerk bezig bent.

Veel plezier met schilderen!