Toonwaarden oefenen met een Asaro-hoofd

Het (originele) Asaro-hoofd is asymmetrisch: er is een sterk vereenvoudigde kant en een wat complexere kant. Beginners kunnen aan de slag met de eenvoudige kant en gevorderden met de complexe kant.

Je kunt het hoofd bestellen in de Verenigde Staten op deze website: https://www.planesofthehead.com
Let op: houd rekening met extra kosten, zoals inklaringskosten en BTW.

Werken met een driedimensionaal object is erg leerzaam. Je ziet dan heel duidelijk hoe bepaalde vlakken de diepte inlopen. Ook zet je dan zelf drie dimensies om naar twee dimensies.

Maar je kunt natuurlijk ook zelf foto’s maken van het hoofd en spelen met de belichting en standpunt.

Oefenen met toonwaarden

Doordat het hoofd in vlakken is ingedeeld, leer je ook veel over het spel van licht en schaduw.

Elk vlak heeft een eigen relatie met de lichtbron. Hoe meer een vlak richting de lichtbron gekanteld staat, hoe meer licht het zal vangen. Vlakken die sterk weggedraaid staan van de lichtbron bevinden zich in de schaduw en zijn daardoor donker. En natuurlijk zijn er nog allerlei variaties tussenin.

Als je met dit hoofd oefent, dan weet je de richtingen van de belangrijkste vlakken op een gegeven moment uit je hoofd. Daardoor wordt het makkelijker om deze vlakken bij een echt model ook te zien en ook herken en zie je dan veel makkelijker het spel van licht en schaduw.

Gratis referentiefoto’s

Voor iedereen die het hoofd eens wil proberen te schilderen bied ik hier 12 foto’s aan. Ik heb ze bij elkaar geplet in een PDF-bestand. Veel plezier ermee!

Plan van aanpak

Een goede manier om te oefenen is om het schilderij op te bouwen van donker naar licht. Dit is niet verplicht, want in de schilderkunst kan en mag alles, maar doe nou maar gewoon wat ik zeg! 

Maak eerst een schets. Dat kan met potlood of verf. Heb je geen zin om teveel tijd aan de schets te besteden, dan kun je ook de rastertechniek, doordruktechniek of iets dergelijks gebruiken.

Als de schets klaar is kun je wat toonwaarden aanmaken op je palet. Je hebt alleen maar zwarte en witte verf nodig. Kijk eerst goed naar de foto en bepaal eerst waar de absoluut donkerste toonwaarden staan. Meng die toonwaarde na op je palet.

Daarna ga je kijken wat een veel voorkomende volgende (lichtere) stap is. Ook die maak je weer aan en zo ga je telkens door, totdat je de belangrijkste toonwaarden allemaal op je palet hebt liggen.

Nu kun je gaan schilderen. Begin met de donkerste delen. Probeer niet te denken van: “ik ga een kin/neusgat/ooglid/oorschelp schilderen”. Kijk gewoon naar de vormen van de donkerste toonwaarden en zet die neer. De rest komt wel.

Daarna ga je steeds een stap lichter, tot je uiteindelijk bij de lichtste toonwaarden uitkomt.

Let op: gooi je schilderij niet in een vroegtijdig stadium in de container! Het duurt soms een tijdje voordat je schilderij er een beetje logisch uit begint te zien. Toonwaarden werken altijd allemaal met elkaar samen, je kunt dus niet oordelen voordat je overal een keer met een toonwaarde geweest bent.