Plooien schilderen met acrylverf

Je kunt een schets maken, waarin je vast de donkerste delen, de middentonen en lichte delen kunt aangeven. De schets kan drogen terwijl je aan de slag gaat met kleuren mengen.

Kijk naar je onderwerp en bepaal welke kleuren het belangrijkst zijn. Kies een paar kleuren uit de schaduwen, de middentonen en de lichte tonen.

Je zult zien dat bepaalde kleuren op verschillende plekken terugkomen. In de afbeelding hieronder zie je drie hoofdkleuren die op verschillende plekken terugkomen.

Het belang van toonwaarden

Kijk in de foto hierboven naar de donkerste en de lichtste delen. De donkerste delen zijn niet zwart zijn en de lichtste delen zijn niet wit!

Pijl nummer 4 wijst de lichtste plek aan die ik kon vinden en je ziet dat die pijl niet in de buurt komt van wit en ook relatief veel kleur bevat. De kleur komt in de foto erg licht op ons over, omdat er aan de rechterkant een behoorlijk donkere kleur naast staat.

Dit is weer zo’n typische instinker op het gebied van toonwaarden. Een witte streep in je schilderij op deze plek zou de boel er dus ‘nep’ uit laten zien:

Kleuren mengen

Maak genoeg verf aan, zodat je straks lekker door kunt schilderen. Bovendien droogt je verf dan minder snel uit op het palet.

Neem rustig de tijd voor het kleuren mengen. Je kunt je kleuren goed controleren met je paletmes. Plet de verf op de achterkant van je paletmes, houd het paletmes voor je onderwerp of foto en kijk of je kleur goed is of pas hem nog wat aan. Tips voor het waarnemen van kleuren lees je in dit blog.

Maak eventueel ook nog wat ’tussenkleuren’ aan. Dat zijn kleuren die je kunt maken door twee hoofdkleuren met elkaar te mengen. Hierdoor wordt het later makkelijker om vloeiende overgangen te schilderen.

Het is dus niet erg als je kleuren niet 100% kloppen. Juiste toonwaarden zijn veel belangrijker. Als je de contrasten te sterk overdrijft stoort dat meer dan wanneer je kleur niet helemaal klopt. In het Engels is er zelfs een uitdrukking: “value does the work, color gets the credit“, oftewel zoiets als: “de toonwaarden doen al het werk, de kleuren strijken met de eer”.

Schilderen: van donker naar licht

Als je klaar bent met mengen kun je je volledig op het schilderen concentreren. Het is meestal fijn om van donker naar licht te werken (maar het is niet verplicht). Begin met de donkere vlakken:

Schuif daarna een toonwaarde op (een stap lichter). Zet die kleur naast de vorige kleur. Zorg ervoor dat de kleuren elkaar nog niet raken, want dan verandert de kleur die je op je penseel hebt zitten.

Als je het hele vlak voorzien hebt van deze kleur, dan kun je de twee kleuren met elkaar verbinden door ze door elkaar te smeren. Dat is niet moeilijk, want de verf is nog nat en bovendien liggen de kleuren en toonwaarden mooi dicht bij elkaar.

Dan ga je weer een stap lichter. Het proces is weer hetzelfde: eerst een baan náást de vorige kleur:

Daarna verbind je de twee kleuren met elkaar. Je kunt dit ook doen door de vorige en de nieuwe kleur op je palet een beetje door elkaar te mengen, dan krijg je een ’tussenkleur’. Die kun je half over de twee kleuren heenstrijken. Zo krijg je makkelijk een vloeiende overgang.

Vaak ziet je schilderij in dit stadium heel maf uit. Daar moet je je niks van aantrekken en gewoon doorgaan met opbouwen. Het gaat er pas logisch uitzien als je alle kleuren er een keer op hebt gezet. (zie ook blog “doorgaan als het niks lijkt te worden”).

Ga rustig door met het neerzetten van de opeenvolgende kleuren en je zult zien dat er als vanzelf een logisch beeld ontstaat.

Kleuren mengen kan best een lastig karwei zijn. Je kunt natuurlijk ook eerst beginnen met alleen zwarte en witte verf. Daarmee kun je dan grijswaarden maken van donker naar licht. Zo kun je heel makkelijk oefenen met het maken van overgangen.